Het Nederlandse zorgstelsel is niet ingericht op het creëren van patiëntwaarde, volgens hoogleraar Fred van Eenennaam. ‘Daarom is de weg naar value-based healthcare een avontuur met hindernissen, die we één voor één moeten overwinnen. Dat vraagt moed van artsen en bestuurders.’
‘Reken een zorgaanbieder er niet meteen op af als de uitkomsten tegenvallen. Vraag naar een verbeterplan, en grijp pas hard in bij onwil of geknoei met cijfers.’
Van Eenennaam ziet de lijst met op te lossen knelpunten wel korter worden. Zeker als het gaat om informatietechnologie, een van de zes aanbevelingen voor waardegedreven zorg van Porter en Teisberg (zie onder). ‘Twee jaar geleden wisten we nog niet hoe we de informatietechnologie moesten inrichten, om alle relevante data over een patiënt ter beschikking te hebben zodra patiënt en behandelaar tegenover elkaar zitten. Nu kunnen we dat qua software en praktisch voor elkaar krijgen, tegen schappelijke kosten’, zegt Van Eenennaam. ‘Dat versnelt het leveren van zorg aan de patiënt enorm. Bovendien vergroot dit het werkplezier van artsen. En het reduceert kosten, doordat we patiënten en data minder heen en weer hoeven te pingpongen.’
Bundels
Ook bij een tweede hoofdpunt verwacht Van Eenennaam op korte termijn forse stappen. ‘Ik denk dat zorgverzekeraars op grote schaal gaan werken met bundels, voor behandeltrajecten rond een aandoening binnen de hele zorgketen. Dat doen ze met inkoopcontracten, waarin afspraken zijn gemaakt over verbetering van uitkomsten, maar ook over de verdeling van de kostenbesparing die daaruit voortkomt’, zegt hij. ‘Belangrijk is dat dit gebeurt in een sfeer van vertrouwen en redelijkheid. Dus reken een zorgaanbieder er niet meteen op af als de uitkomsten tegenvallen. Vraag naar een verbeterplan, en grijp pas hard in bij onwil of geknoei met cijfers.’
'Het is belangrijk dat alle partijen aan dezelfde kant van het touw trekken.'
Touw
Bij de vier andere hoofdpunten van waardegedreven zorg moet Nederland nog ‘flink aan de bak’, volgens Van Eenennaam. Hij doelt op: geïntegreerde zorgeenheden, PROM’s en PREM’s, ketensamenwerking en regionaal bereik van zorgaanbieders (zie onder).
‘Het is belangrijk dat alle partijen aan dezelfde kant van het touw trekken, om value-based healthcare verder te helpen. Het is helemaal niet erg dat iedereen daarbij een eigen belang heeft, zo lang elke inbreng de waarde voor de patiënt maar vergroot.’
