Goede gegevens-uitwisseling zal patiënt verder helpen

‘Als we de patiënt écht verder willen helpen, past ons een zekere bescheidenheid’, zegt Thomas Leiers. Hij is bestuurslid van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen en general manager van geneesmiddelenbedrijf Ferring. Bovendien is hij sinds 2017 voorzitter van de projectgroep Value-based healthcare van de Vereniging. ‘Het thema waardegedreven zorg is van iedereen, en daardoor van niemand in het bijzonder. Het krijgt alleen gestalte bij samenwerking over de muren van bedrijven en zorgaanbieders heen. Daarom denken wij dat het goed is als al die partijen eens om de tafel gaan zitten, om te kijken naar obstakels en oplossingen. Wat goed is voor de patiënt en duurzame betaalbaarheid, is uiteindelijk ook goed voor het hele Nederlandse zorgsysteem.’

‘Deze publicatie brengt de eerste praktijkervaringen met value-based healthcare in Nederland in kaart’, zegt Fons Cazius, beleidsadviseur bij de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen en secretaris van de projectgroep. ‘Vanuit de patiënt bezien is het bemoedigend dat er al zo veel gebeurt. In ziekenhuizen en bij andere zorgaanbieders, bij verzekeraars en geneesmiddelenbedrijven, maar ook op allerlei andere plekken in de zorg. De patiënttevredenheid neemt daardoor op diverse plaatsen al duidelijk toe.’

Wat is het precies?

Cazius signaleert ook dat er nog veel moet gebeuren. ‘Dat begint al bij de definities. Value-based healthcare is een begrip dat je steeds vaker hoort, maar wat is het precies? En wat valt er wel en niet onder? Sommigen menen dat je daarvan al kunt spreken bij de introductie van een app die een patiënt meer inzicht en overzicht geeft op zijn ziekteproces. Dat kan patiënten inderdaad enorm helpen. Toch is dat niet de kern van waardegedreven zorg, ténzij die app de arts en patiënt helpt om een ziekte beter onder controle te houden, waardoor de patiënt bijvoorbeeld minder pijn heeft en beter slaapt. Dan praat je weer over uitkomsten.’

Acties

Leiers en Cazius zien vier actiepunten. Ze benoemen eerst wat de geneesmiddelensector zélf kan doen. Leiers: ‘In de klinische fase van geneesmiddelenontwikkeling kunnen we nog meer rekening houden met de uitkomsten die de patiënt het meest waardeert. Daarvoor is het nodig dat we nauwer samenwerken met patiëntenorganisaties.’

Een tweede actiepunt betreft de uitkomstensets. Het is goed om het gebruik van die sets in de praktijk nog meer te stimuleren. Cazius: ‘Daarvoor ligt de bal vooral bij de ziekenhuizen. Een belangrijke voorwaarde is dat verzekeraars dit in de bekostiging goed faciliteren, bijvoorbeeld via zorgbundels.’

Een betere digitale gegevensuitwisseling tussen met name artsen, ziekenhuizen, verzekeraars en geneesmiddelenbedrijven is een derde actiepunt. Hiervoor zijn goede dataregisters noodzakelijk. Daarvoor moeten alle betrokken partijen met elkaar om de tafel gaan, om samen vast te stellen welke gegevens precies nodig zijn.

Het vierde actiepunt dat de projectgroep ziet, is betere uitwisseling van praktijkervaringen. Dat kan bijvoorbeeld via een al bestaand netwerk: Linnéan. Professionals die werken als arts, zorgmedewerker, bij een verzekeraar of een geneesmiddelenbedrijf wisselen daarin regelmatig van gedachten, op persoonlijke titel. Ze proberen hun persoonlijke belang en het belang van hun organisatie ondergeschikt te maken aan het patiëntbelang.

Kansen

‘Wij zien volop kansen’, zegt Leiers. ‘Als geneesmiddelenbedrijven kunnen we echt een waardevolle bijdrage leveren aan een doorbraak van value-based healthcare in Nederland. We weten veel van ziektebeelden en natuurlijk ook van geneesmiddelen. Daarnaast hebben we een groot netwerk in de zorg, waarmee we graag om de tafel willen gaan zitten. Wij hoeven als geneesmiddelensector niet per se het initiatief, maar we zijn zeer gemotiveerd om ons steentje bij te dragen.’