Helderheid over ieders belangen werkt goed

‘Amgen Nederland geldt binnen ons moederbedrijf als het innovatielab voor value-based healthcare’, zegt Jannie van den Broek, directeur value, acces & policy bij biotechgeneesmiddelenbedrijf Amgen. Drie jaar geleden is Amgen in Nederland begonnen met de transformatie van een bedrijf dat geneesmiddelen levert – het klassieke businessmodel van farmabedrijven – naar een bedrijf dat betaald wil worden voor succesvolle behandelingen. ‘dus als een behandeling geen effect heeft, hoeft de patiënt er ook niet voor te betalen. We willen in de toekomst geen toeleverancier voor de zorg zijn, maar een partij die echt participeert in de beste zorg voor de patiënt.’

Win-win-win

Om deze transformatie mogelijk te maken, heeft Amgen de organisatie in Nederland aangepast. Zo is er een speciaal value team gekomen, met gedegen expertise en eigen healthcare consultants. Het is een team dat in partnership met ziekenhuizen de zorg optimaal maakt, volgens de principes van value-based healthcare. Zo wordt toegewerkt naar een situatie waarin afgerekend kan worden op uitkomsten, in plaats van op verrichtingen en geleverde medicatie.

Van den Broek: ‘Het gaat niet om sponsoring, maar om co-financieren en co-creëren, waar we met het ziekenhuis vooraf de win-win-win definiëren, zoals wij dat noemen. Wat is de winst voor de patiënt als we dit project gaan doen, wat schiet het ziekenhuis ermee op, en wat is het pluspunt voor Amgen? We maken volkomen transparant wat ieders rol en belang is, zonder verborgen agenda.’

'Als een behandeling geen effect heeft, zou een patiënt er ook niet voor moeten betalen.'

Zes partnerships

Amgen heeft op dit moment zes partnership-overeenkomsten met ziekenhuizen voor langdurige waardetrajecten. Het gaat om ziektebeelden waarin Amgen nog lang actief verwacht te blijven: nefrologie, cardiologie, osteoporose, oncologie en hematologie. ‘We delen onze expertise over deze indicatiegebieden en hopen er een blauwdruk voor terug te krijgen, om de zorg in dat indicatiegebied optimaal te maken. Die blauwdruk willen we daarna generaliseren en inzetten in andere ziekenhuizen.’

Een voorbeeld van een voltooid project is het dialysecentrum van het Albert Schweitzer Ziekenhuis in Dordrecht. Dat kampte met te grote toestroom van patiënten. De capaciteit verhogen was onmogelijk, omdat het aantal verpleegkundigen en het aantal stoelen vastlag. Bovendien wilden de verpleegkundigen niet in de avond, nacht of in het weekend gaan werken.

Van den Broek: ‘Na bestudering van de processen konden we een nieuwe manier van plannen voorstellen. Die methode leverde meteen na afronding van het project al 6 procent capaciteitswinst op. En 30 procent na implementatie van alle verbeteringen. Met behulp van vragenlijsten voor patiënten hebben we ook de ervaren kwaliteit van zorg kunnen verbeteren. Met soms iets heel simpels: de patiënt pas in de stoel leggen als je daadwerkelijk gaat dialyseren. Capaciteitsprobleem opgelost en kwaliteit van zorg verbeterd.’

ICHOM-methode

Een andere partner wilde de kwaliteit van hun hematologische zorg beter inzichtelijk maken voor de zorgverzekeraar, de zorgpartners in de regio en hematologen in Nederland. ‘Ze wisten alleen niet goed hoe, omdat er geen standaard uitkomstenset bestond voor die indicatie’, vertelt Van den Broek. ‘Zo’n set hebben we daarna volgens de internationale ICHOM-methodiek gemaakt, met ziekenhuis en patiënten. Dit wordt nu verwerkt in de ziekenhuisprocessen. Nu kunnen we de kwaliteit van de patiëntenzorg daadwerkelijk gaan meten.’

Amgen wil alle losse vraagstukken in deze value-projecten uiteindelijk aan elkaar klikken, om een succesvolle behandeling te bouwen. ‘Pas als dat gelukt is, komen onze geneesmiddelen weer in beeld, als mogelijk onderdeel van die behandeling.’ Onderling vertrouwen opbouwen is geen probleem gebleken bij de partnerships, zegt Van den Broek. ‘We hebben de afgelopen drie jaar verrassend goede relaties opgebouwd met ziekenhuizen.’

Transparantie over zorguitkomsten

Ingewikkelder blijkt verandermanagement. ‘Niet iedere arts vindt het prettig dat de uitkomsten van zijn behandelingen transparant worden, waardoor bijvoorbeeld kan blijken dat een andere collega betere resultaten behaalt. We willen samen met de ziekenhuizen analyseren hoe je veranderingen het best kunt introduceren, rekening houdend met zeer menselijke gevoeligheden.’

Van den Broek ziet geen fundamenteel obstakel voor het verder uitrollen van value-based healthcare in Nederland. Ze wijst op het regeerakkoord van het huidige kabinet, waarin staat dat in 2021 de helft van de zorguitkomsten transparant moet zijn. ‘Dus ook daar gaan we de goede kant op.’